Zaklampen
Eigenlijk zijn er voor de geocacher drie typen lampen van belang. De zaklamp, hoofdlamp en de UV-lamp. In deze editie van Uitrusting Uitgelicht zullen we die lampen eens nader belichten.
Zaklampen
De zaklamp heeft de afgelopen jaren een grote ontwikkeling doorgemaakt. Bij leger, Politie en beveiligingsbedrijven was de “Maglite” jaren favoriet. Degelijke lampen gemaakt uit licht en sterk materiaal. Onverwoestbaar. Voor een hoge lichtopbrengst was echter een model nodig waar twee tot zes D-cell batterijen in gaan. Voor onbewapende beveiligers misschien een voordeel. De lampen stonden er om bekend dat deze buiten licht máken ook uitermate geschikt waren om lichtjes uit te laten gaan bij eventuele belagers.
Vanuit geocachers-oogpunt is zo’n grote, lange zaklamp natuurlijk enkel een nadeel. Sinds de opkomst van LED-lampen is lang niet meer zo’n grote lamp nodig om een hoge lichtopbrengst te verzorgen. Voor de Maglite-bezitters is voor een aantal typen een upgrade naar een LED-lamp verkrijgbaar. Deze zorgt dus voor meer licht. Nadeel blijft de afmeting van de zaklamp zelf.
De conclusie is dat met een LED-lamp meer lichtopbrengt te verkrijgen is uit een relatief kleinere lamp. Toch zijn er tussen LED-lampen onderling grote verschillen. De LED-zaklampen die voor een paar Euro bij de lokale bouwmarkt te koop zijn, zijn niet te vergelijken met de lampen van merken als “Fenix” en “Surefire”. Het is niet voor niets dat juist deze merken veel in gebruik zijn bij professionele (overheids)diensten en niet te vergeten, geocachers.
Veel van deze moderne zaklampen maken gebruik van CR123A- of 18650-batterijen. Deze batterijen hebben grote voordelen waar het gaat om lading en capaciteit. Het grote nadeel is echter dat je als Geocacher (alweer) een ander type batterijen mee moet zeulen. Aangezien de meeste GPS-ontvangers op AA-batterijen werken is het in veel gevallen gunstig om ook een LED-zaklamp met AA-batterijen te kiezen. Ook vanwege de verkrijgbaarheid van AA-batterijen onderweg. Denk hierbij aan tankstations, supermarkten etcetera.
Bij de aanschaf van een LED-zaklamp is het raadzaam om zaken als batterijtype, lichtopbrengst (gemeten in Lumen), LED-type (ook daar zit verschil in), prijs en gebruik eens goed af te wegen. Besteed hier eens wat aandacht aan. De lampen zijn duurder dan conventionele zaklampen (vanaf ca. 35 Euro) maar gaan lang mee. Dan is het wel zaak dat je een lamp koopt die bij jouw gebruik en portomonnee past.
Een goede (LED)zaklamp is ideaal voor reflectortrails en dergelijke. Een zaklamp heeft echter een groot nadeel. Je moet ‘em vasthouden. Tijdens het lezen van een opdracht of andere handelingen tijdens een (nacht)cache waarbij je je handen nodig hebt is dat erg onhandig. Een hoofdlamp kan hier uitkomst bieden.
Hoofdlampen
Een hoofdlamp hoeft niet in alle gevallen zo ver te schijnen als een zaklamp. In veel gevallen neemt men dan ook genoegen met een goedkoop, simpel exemplaar. Vaak zijn deze al te koop voor een paar Euro. Toch is het raadzaam om ook op het gebied van de hoofdlamp eens goed rond te kijken (op het internet.) Net als bij zaklampen heeft de ontwikkeling van de hoofdlamp de afgelopen jaren niet stilgestaan.
Er zijn veel verschillende kwaliteiten met ieder hun eigen prijs verkrijgbaar. Een bekende fabrikant op het gebied van hoofdlampen is “Petzl”. Zij hebben in diverse prijsklassen hoogwaardige lampen. Hetzelfde geldt voor “Black Diamond”. Beide merken zijn bekenden in met name de klimwereld. Maak voor jezelf de afweging of je een hoofdlamp wil hebben naast een zaklamp of dat je enkel gebruik wil maken van een hoofdlamp. In het laatste geval kom je dan in de meeste gevallen uit bij een model dat welliswaar verder schijnt maar daarbij ook duurder en zwaarder is. Dat laatste vind ik persoonlijk niet prettig op mijn hoofd. Maar goed, dat is een persoonlijke keuze. Voor kleinere, lichtere modellen zaklampen is overigens in veel gevallen een speciale hoofdband te koop. Zo kan je je zaklamp inzetten als hoofdlamp.
UV-lampen
De laatste categorie lampen voor de geocacher is de UV-lamp. Steeds meer (nacht)caches maken gebruik van UV. Meestal hoeft er slechts enkele malen tijdens een cache op korte afstand gebruik gemaakt te worden van de UV-lamp. Dit is dan ook de reden dat er voor de aanschaf van een UV-lamp, in tegenstelling to een zak- of hoofdlamp, niet direct voor duurzaamheid of hoge lichtopbrengst gekozen hoeft te worden. Een UV-lamp die prima voldoet voor cachedoeleinden is al te koop voor minder dan tien Euro.
Waar wel even op gelet moet worden is het batterijtype dat gebruikt wordt. Dit om, net als bij zak- en hoofdlampen, te voorkomen dat er weer een ander batterijtype aangeschaft of meegenomen moet worden. De hele goedkope modellen maken gebruik van zogenaamde knoopcelbatterijen. In dat geval kan beter gekozen worden voor een model dat werkt op AAA-batterijen. Deze worden ook vaak gebruikt voor hoofdlampen en ook deze batterijen zijn goed verkrijgbaar onderweg.
Een handige tip is, als we het over batterijen hebben, om een lamp niet constant te gebruiken. Menselijke ogen zijn binnen 20 minuten volledig aan het donker gewend. (Je pupillen worden groter.) Vooral in landen als Nederland is er ’s nachts voldoende restlicht waardoor voldoende details te onderscheiden zijn. Probeer het eens en je zult versteld staan van wat er nog allemaal te zien is! De laagste stand van een (zak)lamp biedt dan al meer dan voldoende licht bij het lezen en dergelijke. Hou hierbij zo mogelijk één oog dicht want kijk je in teveel licht (je pupillen vernauwen) beginnen de 20 minuten opnieuw.
Denk ook aan passerende auto’s. Kijk weg van de koplampen! Sommige hoofdlampen hebben een stand waarbij de lamp rood licht afgeeft. Hierdoor zullen je ogen minder “belast” worden omdat rood licht minder ver draagt. Hou er hierbij wel rekening mee dat teksten en afbeeldingen in rood niet of minder goed leesbaar zijn. Probeer dit eens en je zult zien dat je je zaklamp minder nodig hebt. Dat scheelt batterijen en je verstoort de fauna veel minder!
Gebruik je zaklamp juist wel om wilde zwijnen uit de buurt te houden. Met name in de periode maart/april kunnen deze dieren agressief zijn als ze jongen hebben. Vuur en licht is een eeuwenoud middel om dieren te verjagen. Ga hier wel verstandig mee om. Open vuur is veelal verboden in Nederland en verstoor de natuur niet onnodig.
Ellino